DEFORMITETI KICMENOG STUBA I BOLESTI RASTA

 Rezultati sistematskih pregleda dece u osnovnim i srednjim školama govore da su deformiteti kičmenog stuba u porastu iz godine u godinu. Koštano-mišićni sistem dece u razvoju pod uticajem unutrašnjih i spoljašnjih faktora podložan je defomacijama. Nasleđe i loše navike u držanju, preteške školske torbe, kratkovidost, neadekvatne školske klupe i stolice, nedovoljna fizička aktivnost dovode do poremećene statike kičmenog stuba što za rezultat ima pojavu kifoze, skolioze i lordoze. Nagli rast dece u pubertetu nepovoljno utiče na razvoj već prisutnih deformacija.


Kifoza ili pogrbljenost je povećana krivina kičmenog stuba u grudnom delu, ali može da se javi i na drugim delovima kičme. Posebno je uočljiva u sedećem položaju i prati je povijenost ramena u napred. Često je posledica naglog rasta kao i nepravilnog sedenja kod dece koja imaju slabe mišiće stomaka i leđa.

https://www.google.com.tr

 Skolioza je krivljenje kičme u stranu, može biti jednostruka u obliku slova "C", dvostruka kada se kičma krivi na obe strane kao slovo "S" i vrlo retko trostruka. Nema spolja vidljivih očiglednih znakova, čak vrlo često ova deca imaju dobro držanje što otežava blagovremenu dijagnostiku. Zato je neophodno redovno i pažljivo pregledati decu i posebno obratiti pažnju na pojavu asimetrija na telu (jedno rame niže, grudni koš sa izbočen više sa jedne strane, ulegnut rebarni luk, nejednaki trouglovi stasa...). Za razliku od ostalih deformacija kod kojih je uzrok uglavnom očigledan, skolioze su u najvećem procentu nepoznate etiologije pa je teško predvideti kako će napredovati što otežava lečenje i davanje prognoze. Na žalost nekada i pored svih preduzetih mera prevencije i adekvatnog lečenja ostaju trajne posledice na koštano mišićnom sistemu. Zato je jako važno što ranije otkriti deformitet jer to daje veće šanse za uspeh u lečenju.

  

https://www.google.com.tr

Lordoza je prenaglašena krivina u lumbalnom delu kičme (u krstima). Uglavnom je posledica slabosti trbušnih mišića, ali i deformiteta stopala i kolena koji dovode noge i karlicu u nepravilan položaj što se kompezuje naglašenom krivinom u lumbalnom delu kičme. Kada posmatramo dete sa strane (iz profila) uočićemo veliki stomak čak i kod izrazito mršave dece što su u stvari jako oslabljeni i istegnuti trbušni mišići. Iako se ne smatra ozbiljnim deformitetom kod dece i često se ne leči, a kod gojazne dece prođe i neprimećen, zbog narušene statike čitavog tela u odraslom dobu je "slaba tačka" na kojoj se javljaju bolovi i degenerativna oboljenja.

https://www.google.com.tr/url

Nepravilnosti u razvoju grudnog koša se manifestuju kao "kokošije grudi" (izbočene) i "levkasti grudni koš" (udubljene grudi). Ovaj deformitet zbog nepravilnog položaja rebara smanjuje ventilaciju pluća i često je udružen sa deformitetima kičmenog stuba.

https://www.google.com.tr

Otkrijte deformitet na vreme
Da bi ovi deformiteti grudnog koša i kičmenog stuba bili uspešno lečeni najvažnije je njihovo rano otkrivanje kako pri redovnim sistematskim pregledima tako i kontrolama od strane roditelja i nastavnika u školama. Da li ima znakova koji mogu da ukazuju na prisustvo deformiteta može se utvrditi pažljivim posmatranjem deteta u uspravnom položaju. Najpre treba pogledati stopala, da li je težina ravnomerno raspoređena, da li ima ravne tabane, kakav je položaj prstiju i skočnih zglobova. Zatim proveriti da li se kolena dodiruju ili preklapaju ili su možda otišla previše u nazad. Nepravilan položaj stopala i kolena dovodi do lošeg položaja karlice, koja može da bude nagnuta na jednu stranu ili je donji deo povučen u nazad. Trouglovi stasa (prazan prostor koji ograničavaju trup i ruke) treba da budu simetrični. Prisutne asimetrije na zglobovima nogu mogu da dovedu do nejednake visine lopatica i ramena. Kičmeni stub posmatran s leđa treba da bude u pravoj liniji sa jasno izraženim koštanim nastavcima.

Korekcije deformiteta

Kada se nakon uočenih nepravilnosti utvrdi jedan od ili čak i dva istovremeno, dete se upućuje na korektivnu gimnastiku. To su terapijske vežbe koje imaju za cilj ponovno uspostavljanje narušene ravnoteže između koštano zglobnog sistema i mišića. Ukoliko to nije moguće u potpunosti, treba sprečiti dalju progresiju deformiteta. Korigovanje deformiteta kičmenog stuba je dugotrajan proces koji zahteva veliko angažovanje kako medicinskih radnika tako i deteta i njegovih roditelja. Samo dobro odabran i u potpunosti primenjen kineziterapijski program vežbi daje mogućnost da se deformitet zaustavi i koriguje delimično ili u potpunosti.

donatus.rs